Zoeken
Onderwerp

Multiple sclerose (MS)

Multiple sclerose is een chronische aandoening aan het centrale zenuwstelsel waar ongeveer 17.000 mensen in Nederland last van hebben. Mensen met MS genieten net zoveel van seks als ieder ander, maar door de ziekte MS kunnen ook seksuele problemen optreden die hier worden toegelicht.

 

Oorzaken van seksuele problemen bij MS

Lichamelijke klachten, die voor een verminderde zin in seks kunnen zorgen zijn vermoeidheid, bewegingsbeperkingen, spierzwakte, (spier)spasmen, incontinentie, pijn en duizeligheid. Daarnaast spelen angst, depressie en somberheid een rol. Een sombere stemming kan onder andere komen door de stress van het onvoorspelbare verloop en de beperkte behandelmogelijkheden van de ziekte. Angst, depressie en somberheid kunnen echter ook door de ziekte zelf veroorzaakt worden.

Vermoeidheid en energietekorten, pijn, spasmes, stijfheid en verlamming zorgen ervoor dat iemand met MS zich minder makkelijk kan bewegen en daardoor lastiger kan vrijen. Dit heeft invloed op de zin in seks en veroorzaakt remmingen. Vaak zijn er dan andere mogelijkheden om te vrijen dan eerst.

Pijn bij het vrijen

Vrouwen met MS hebben vaker pijn bij het vrijen dan andere vrouwen. Dat komt omdat zij sneller last hebben van een minder vochtige vagina. Door schade aan de zenuwbanen in het ruggenmerg of hersenen kan de vagina namelijk minder gevoelig worden voor seksuele prikkels. Er is dan meer directe seksuele stimulatie nodig om zin te krijgen in seks en seksueel opgewonden te raken. Pijnklachten in de rest van het lichaam (dus niet in de vagina) kunnen het vrijen ook onaangenaam maken. Dit geldt voor mannen en vrouwen. De zin om te vrijen kan hierdoor verminderen, wat remmingen veroorzaakt.

Sommige vrouwen hebben vrijwel altijd last van een droge vagina als gevolg van multiple sclerose. Vaak kan de vaginale droogheid worden behandeld met hormonen. Het kan ook helpen om een middel te gebruiken, dat de vagina voor langere tijd vochtig houdt. Minder vochtig worden en pijn bij het vrijen kan ook een psychische oorzaak hebben. Er kunnen bijvoorbeeld relatieproblemen spelen, maar ook de angst dat het pijn gaat doen. Neem pijnklachten daarom altijd serieus en ga niet door als het pijn doet.

Erectieproblemen

Mannen met MS kunnen moeite hebben om een erectie te krijgen of te houden. Dat komt meestal door schade aan de zenuwbanen in het ruggenmerg of hersenen. Daardoor kan de penis minder gevoelig worden voor seksuele prikkels. De gevoelsstoornissen kunnen er echter ook voor zorgen dat de geslachtsdelen juist overgevoeliger worden. Een erectieprobleem heeft lang niet altijd een lichamelijke oorzaak, maar zijn terug te voeren naar onzekerheid, stress en prestatiedruk.

Orgasmeproblemen

Ongeveer de helft van de mannen en veel vrouwen met MS hebben moeite om een orgasme te krijgen of beleven een orgasme minder intens. Een klein deel van de mannen met MS heeft last van vroegtijdig klaarkomen. Dit kan als reden hebben dat de zenuwbanen in de penis en clitoris, die zorgen voor een orgasme en zaadlozing, beschadigd zijn. Het komt ook regelmatig voor dat mensen met MS minder makkelijk klaarkomen door gebruik van medicatie.

Orgasmeproblemen kunnen ook een psychische oorzaak hebben: faalangst, prestatiedruk of onzekerheid. Sommige MS-patiënten kunnen angst hebben om een orgasme te krijgen. Na een orgasme is er namelijk een periode van relatieve ontspanning in het lichaam, wat verward kan worden met verzwakking en een angstig gevoel kan geven. Dit is helemaal niet nodig want verhoudt zich tot het orgasme en heeft geen verband met de ziekte.

Genieten van seks

Ondanks MS kan vrijen plezierig zijn, maar het vraagt soms enige aanpassing, creativiteit, het overwinnen van angst en vooral praten met de partner. Vaak is het handig om het vrijen voor te bereiden. Door sensuele massage en krachtige seksuele stimulatie kunnen de seksuele gevoelens opnieuw ontdekt worden.

Invloed van medicijnen bij MS

Door medicatie bij MS kunnen erectieproblemen en minder zin in seks ontstaan. Deze bijwerkingen zijn niet altijd te voorkomen.

Bijwerkingen van medicatie bij MS

Minder zin in seks en erectieproblemen kunnen ook een gevolg zijn van medicatie. Dit kan medicatie voor de MS-klachten zijn, maar ook voor bijkomende problemen. Voorbeelden van medicijnen die seksuele bijwerkingen kunnen hebben zijn:

  • Medicijnen tegen depressie kunnen de zin in seks verminderen.
  • Spierontspannende geneesmiddelen als valium en slaapmedicatie: sufheid en slaperigheid kunnen zorgen voor minder zin in seks en er kan spierzwakte optreden, zodat bijvoorbeeld niet alle standjes meer mogelijk zijn.
  • Cannabis wordt gebruikt tegen pijn en spasmen bij MS. Het lijkt in lage dosering positieve effecten te hebben, de meeste gebruikers ervaren toename in zin en genot. Een hogere dosis kan juist sufheid veroorzaken.
  • Interferonen kunnen zorgen voor depressie of slaperigheid.
  • Corticosteroïden kunnen bij langdurig gebruik zorgen voor een testosterontekort. Dit verstoort de gevoeligheid voor seksuele prikkels, geeft minder zin in seks of bij de man erectieproblemen. Er zijn ook positieve effecten van het gebruik van corticosteroïden op seksualiteit, waarschijnlijk doordat de pijn minder wordt.

In sommige gevallen kan de arts medicijnen voorschrijven, die minder bijwerkingen geven. In andere gevallen is het onvermijdelijk te leren om zo goed mogelijk om te gaan met de bijwerkingen

Lees meer over de bijwerkingen van medicijnen in deze tabel
Huisarts achter bureau is in gesprek met de twee personen aan de andere kant van het bureau.
Hulp bij MS

Heb je last van seksuele problemen en zoek je hulp? Neem dan contact op met de huisarts, seksuoloog of een andere deskundige.

Hulpoverzicht

Uw browser (Internet Explorer 11) is verouderd en wordt niet meer ondersteund. Hierdoor werkt deze website mogelijk niet juist. Installeer Google Chrome of update uw browser voor meer internetveiligheid en een beter weergave.